De ins en outs van de klimaatomstandigheden in een zeecontainer

• Geplaatst op 24 November 2022
• Geplaatst in risico's, temperatuur, Transport & Logistiek, Vocht, Zeecontainer
• 0

Dat klimaatomstandigheden in een zeecontainer tijdens het transport van goederen van grote invloed kunnen zijn op de lading, is ons inmiddels wel bekend. Met name vochtproblemen kunnen leiden tot schades en daardoor afgekeurde ladingen.

Het is daarom van belang dat betrokkenen voldoende kennis hebben van de risico’s als het gaat om temperatuur en vocht. De beslissing om bepaalde goederen per standaard zeecontainer te vervoeren wordt bepaald door drie belangrijke factoren:

* Externe condities (temperatuur, luchtvochtigheid, zon, regen, wind)

* Lading (vochtgehalte, temperatuur)

* Type container (open/gesloten, ventilatie/geen ventilatie, wel/niet geïsoleerd)

Externe condities

Externe klimaatomstandigheden hebben invloed op de klimaatcondities in een container. Ze worden vooral bepaald door de transportroute, het seizoen, het tijdstip van de dag en het weer. Het is erg lastig om te voorspellen in hoeverre deze factoren invloed zullen hebben op het klimaat in de container en het effect op de lading. Geen situatie is hetzelfde, maar enig besef van de samenhang tussen deze factoren is wel zinvol bij het vooraf beoordelen van de transportrisico’s.

Cacaobonen en specerijen worden bijvoorbeeld per zeecontainer vanuit het warme Afrika naar het relatief koude Europa vervoerd. Het transport doorloopt verschillende klimaatzones waardoor het risico op schimmelvorming door vocht groot is. Ook insecten worden vaak ongewild meegenomen. Om het risico op vocht en insecten te voorkomen is het van belang de container de beschermen met bijvoorbeeld containerisolatie.    

Hoe wordt de temperatuur in de container bepaald?

Een andere externe factor is de plek op het schip. Wanneer een container benedendeks is geplaatst, zal er minder risico zijn op temperatuurschommelingen, dan dat de container bovendeks staat opgesteld. Ook zit er verschil in de kleur container. Een blauwgeverfde container trekt meer warmte aan dan een witgeverfde container.

Hoe wordt de luchtvochtigheid in een container bepaald?

De luchtvochtigheid in een container wordt onder andere bepaald door de hygroscopische eigenschappen van de lading (goederen, pallets, verpakkingsmateriaal) en bijvoorbeeld het vochtgehalte in een containervloer. Daarnaast kunnen containers beschadigd zijn, waardoor vocht in de vorm van regen of zeewater, de container kan binnendringen. 

Wat wij vaak constateren is dat de producten die op transport gaan, op pallets worden geplaatst die buiten stonden opgeslagen. Hout absorbeert vocht en dit verdwijnt niet zodra de pallets in de container worden geladen. Ook in de containervloer is het vochtgehalte vaak hoog. Dit komt doordat containers worden schoongespoten waarbij de houten vloer ook weer vocht opneemt. Zodra de temperatuur in de container op een bepaald punt komt, wordt dit vocht door de lucht aangetrokken en vormt zich condens. Met alle gevolgen van dien.

Hoe ontstaat vocht door temperatuur?

Afhankelijk van de temperatuur en relatieve vochtigheid heeft elke luchtmassa een bepaalde dauwpunttemperatuur. Deze dauwpunttemperatuur is de grenswaarde voor de vorming van condensatie. Als lucht wordt afgekoeld tot onder het dauwpunt (bijvoorbeeld door koude containerwanden of andere oppervlakken), vormt zich condensatie. Boven het dauwpunt wordt geen condens gevormd. Over het algemeen is er altijd een risico op condensatie wanneer koude oppervlakken in contact komen met te warme en vochtige luchtmassa’s.

Een eenvoudige manier om het dauwpunt te illustreren is een blikje frisdrank. Wanneer deze uit de koelkast wordt gehaald vormt zich na een tijdje condens aan het oppervlak. De temperatuur in de ruimte buiten de koelkast is hoger dan in de koelkast. De lucht zet zich dan (op het dauwpunt) op het oppervlak van de fles, waardoor de welbekende druppels op het blikje ontstaan.

De containerlading

De klimaatomstandigheden in een container worden ook bepaald door de lading zelf. Hierbij zijn de massa van de lading, net als het oppervlak, van belang. Ladingen die veel vocht kunnen absorberen (hygroscopisch) bepalen de waterdampbalans in de container. De grootste veroorzakers van condensatie in gesloten containers zijn altijd de lading, de verpakking, houten vloeren en pallets.

Waterdamp kan dus ook vanuit de lading ontstaan. Doordat de temperatuur in de container stijgt wordt vocht onttrokken vanuit pallets, die bijvoorbeeld buiten stonden opgeslagen, of vanuit de containervloer, die vocht bevat doordat deze is schoongespoten. Het vocht zet zich vast op de containerwanden en plafond, waardoor containerregen ontstaat.

Zo verzorgde een van onze klanten, een logistiek dienstverlener in voornamelijk personal care producten, een transport van zeepblokken van Rotterdam naar China. Zeep heeft de natuurlijke neiging om te gaan evaporeren (zweten), wat betekent dat er vocht vrijkomt uit het product zelf. Wanneer dit tijdens een transport gebeurt, is de kans op schade zeer groot. In dit geval bleek de toepassing van een containerisolatie, aangevuld met extra doormiddelen, de oplossing. 

Het is, voornamelijk bij het transport van een hygroscopische lading, goed om met de volgende zaken rekening te houden:

* Het temperatuur/dauwpuntverschil is afhankelijk van het vochtgehalte van de lading.

* Hoe lager het vochtgehalte van de lading, des te groter is het temperatuur/dauwpuntverschil en des te lager is het risico op condensatie.

* Hoe hoger het vochtgehalte van de lading, hoe kleiner het temperatuur/dauwpuntverschil en hoe groter het risico op condensatie.

Het is dus belangrijk dat ladingen zo droog mogelijk worden geladen om het risico op condensatie te beperken. Het komt echter ook voor dat ladingen juist vochtig dienen te zijn, zoals bij producten als groenten en fruit. Hierbij is het wenselijk dat de lading zelf wel vochtig is, maar geen condens mag ontstaan op de producten.

Type container

De klimaatomstandigheden in een container worden deels ook bepaald door het type container. De uitleg tot nu toe heeft vooral betrekking op standaard gesloten containers. Andere omstandigheden gelden in open containers, op flatracks of in gekoelde containers.

Standaardcontainers bevatten altijd vocht. Containers in gebruik gaan namelijk slijten, vooral aan de zijde van de deuren, waardoor gaten ontstaan die vocht van buitenaf doorlaten.

Reefer containers worden ook wel eens onaangesloten ingezet als reguliere container. Temperatuurschommelingen zullen door de dikke wanden minder groot zijn, echter zijn er wel risico’s aan verbonden. Zeker als het gaat om transporten die langer onderweg zijn. Warmte of kou wordt wellicht meer dan noodzakelijk vastgehouden, er ontstaat sneller condens wanneer de temperatuur in de container daalt, en bovendien is er ook veel minder ruimte beschikbaar in een reefer container. Daarnaast liggen de kosten voor de afhandeling hoger. Het loont daarom zeker te overwegen of het toepassen van containerisolatie een oplossing biedt.

In open top containers past het klimaat zich grotendeels aan de externe omstandigheden aan; deze containers bieden dus minder bescherming aan de lading, maar voorkomen ook dat zich een klimaat ontwikkelt dat niet geschikt is voor opslag. Het klimaat in de container is vergelijkbaar met de standaard containers, echter met een grotere ventilatie door de openingen in de dekzeilen.

Voorkom ladingschade

Inzicht in de temperatuurcondities in een container tijdens transport is essentieel echter blijft het altijd lastig te voorspellen wat de condities gaan zijn omdat het een samenhang van verschillende factoren betreft. Toch is het handig om enige kennis te hebben van externe condities zoals klimaatzones en weersvoorspellingen, van de impact die een wel of niet hygroscopische lading heeft tijdens een transport, en welk type container er met of zonder bescherming wordt gebruikt. Boven alles staat vast dat vocht in de container voorkomen moet zien te worden om geen ladingschade te hebben. Hierbij is het van belang om grote temperatuurschommelingen te voorkomen en de temperatuur niet in de buurt van het dauwpunt te laten komen. Hopelijk heeft dit artikel u meer inzichten gebracht, maar mochten er vragen zijn neemt u dan gerust even contact met ons op.